Cầm cố tài sản là gì? Chủ thể, hình thức, đối tượng, hiệu lực

Theo quy định từ Điều 309 đến Điều 316 Bộ luật dân sự năm 2015: “Cầm cố tài sản là việc một bên (bên cầm cố) giao tài sản thuộc quyền sở hữu của mình cho bên kia (bên nhận cầm cố) để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.”

Để hiểu rõ hơn chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về chủ, hình thức, đối tượng, hiệu lực và cùng với đó là một số ví dụ cầm cố tài sản ngay sau đây.

Chủ thể của cầm cố tài sản

• Bên cầm cố: là bên phải giao tài sản để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ. Thông thường, bên cầm cố là bên có nghĩa vụ trong quan hệ nghĩa vụ được bảo đảm bằng biện pháp cầm cố đó.

• Bên nhận cầm cố: là bên nhận tài sản từ bên cầm cố để bảo đảm cho quyền và lợi ích của mình trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đủ nghĩa vụ. Bên nhận cầm cố là bên có quyền trong quan hệ nghĩa vụ được bảo đảm bằng biện pháp cầm cố đó.

Hình thức của cầm cố tài sản

Bộ luật dân sự năm 2015 không xác định rõ về hình thức của cầm cố tài sản, tuy nhiên theo quy định tại Điều 310 Bộ luật dân sự năm 2015 thì có thể hiểu:

• Nếu cầm cố tài sản là động sản thì có thể bằng hình thức miệng hoặc hình thức văn bản;

• Nếu cầm cố bất động sản thì bắt buộc phải bằng văn bản.

Cùng theo quy định tại điều luật trên thì văn bản cầm cố không nhất thiết phải công chứng hoặc chứng thực hoặc đăng ký, trừ các trường hợp pháp luật có quy định khác.

Thông thường, nếu tài sản cầm cố không phải đăng ký quyền sở hữu thì các bên không cần phải công chứng hoặc chứng thực. Tuy nhiên, để nâng cao độ an toàn pháp lý, các bên có thể thỏa thuận cầm cố có công chứng hoặc chứng thực.

Đối tượng của cầm cố tài sản

Đối tượng của cầm cố tài sản là tài sản. Đối tượng của cầm cố tài sản được gọi là tài sản cầm cố.

Vậy tài sản cầm cố bao gồm những loại nào?

• Tài sản cầm cố có thể là động sản hoặc bất động sản.

• Tài sản cầm cố chỉ có thể là vật có sẵn vào thời điểm giao dịch cầm cố được xác lập. Giấy tờ có giá trị có thể là tài sản cầm cố nếu bản thân giấy tờ đó là một loại tài sản.

Tuy nhiên cũng cần phải đáp ứng một số điều kiện sau đây:

• Thuộc quyền sở hữu của bên cầm cố;

• Là vật được phép chuyển giao trong giao dịch dân sự.

Chính vì thế ta có thể thấy nếu đối tượng cầm cố là bất động sản thì có thể gặp nhiều hạn chế.

Lưu ý: Nếu các bên giao kết hợp đồng mà đối tượng của cầm cố tài sản không đúng thì có thể dẫn đến hệ quả pháp lý như giao dịch bị tuyên vô hiệu. Như vậy sẽ rất bất lợi cho các bên trong quan hệ dân sự.

Hiệu lực và thời hạn của cầm cố tài sản

Hợp đồng cầm cố có hiệu lực đối với các bên trong hợp đồng từ thời điểm giao kết và có hiệu lực đối kháng với người thứ ba kể từ thời điểm bên nhận cầm cố nắm giữ tài sản cầm cố.

Trong trường hợp tài sản cầm cố là bất động sản và việc cầm cố được đăng ký giao dịch bảo đảm thì có hiệu lực đối kháng với người thứ ba kể từ thời điểm đăng ký.

Thông thường thời hạn cầm cố tài sản do các bên thỏa thuận. Nếu không thì thời hạn cầm cố tài sản được tính từ thời điểm bên cầm cố nhận tài sản cho đến khi chấm dứt nghĩa vụ được bảo đảm bằng cầm cố.

Mọi người có thể tham khảo mẫu giấy, hợp đồng cầm cố tài sản TẠI ĐÂY.

Ví dụ cầm cố tài sản

A có một chiếc xe ô tô, đăng ký xe đứng tên A. A đang rất cần số tiền lớn để phục vụ nhu cầu nhưng hiện không có đủ nên đã mang chiếc xe ô tô mình đúng tên và đem cầm cố tại Ngân hàng B để vay số tiền là 1 tỷ.

Lúc này, A cầm cố chiếc xe ô tô bằng cách thức giao xe cho ngân hàng B để đảm bảo nếu A không có khả năng thanh toán khoản vay đúng hạn, thì bên ngân hàng có quyền lý tài sản này theo quy định của pháp luật hiện hành.

Như vậy, trong quan hệ dân sự này:

• A là bên cầm cố

• B là bên nhận cầm cố

• Hai bên tự thỏa thuận số tiền vay, thời hạn trả nợ, lãi suất cũng như các quyền và nghĩa vụ giữa hai bên khi cầm cố tài sản là chiếc xe ô tô.

Hy vọng những thông tin trên có thể giúp mọi người hiểu hơn về cầm cố tài sản. Chúc mọi người giao dịch thành công.